Türkləri xilas edən yapon kim idi ?
Birinci dünya müharibəsində ruslara qarşı döyüşən 65 min Osmanlı əsgəri əsir düşmüşdü. Onların bir qismini Vladivostoka yerləşdirmişdilər. 1918-ci ildə yaponlar Vladivostoku ələ keçirdikdən sonra əsirlərə nəzarət də yaponlara keçir. Yaponlar 1921-ci ildə türk əsirləri İstanbula göndərmək qərarına gəlirlər. Bu işi mayor Yukiçi Tsumuraya həvalə edirlər.
Əsirlikdə ailə quran 1012 türk əsir, 19 qadın və 17 uşaq gəmiyə mindirilir. Səfər 45 gün çəkir və Egey dənizində yunan döyüş gəmisi Yukiçidən türkləri onlara verməyi tələb edir. Yunanlar İzmiri işğal etmişdilər və Tsumuraya ultimatum göndərirlər. Lakin Yukiçi tələbi yerinə yetirmir və lazım gəlsə, döyüşəcəyini deyir. Yunanlar geri addım atırlar. Gəmi 8 aylıq əziyyətdən sonra İtaliyaya, oradan Maltaya, oradan da İstanbula çatırlar. Tsumuradan “türkləri niyə təslim etmədin” soruşanda “onlar mənə əmanət edilmişdi, ölsəydim də təslim etməzdim” deyib.
Türkiyə isə Tsumuranı unutmayıb və İstanbulun Beykoz səmtində adını bir prospektə verib.
14-01-2022, 10:20
161
