Qərb cəbhəsi İsveç və Finlandiyanın NATO-ya üzvlüyü üçün Türkiyənin icazə verməsi istiqamətində genişçaplı müzakirələr aparır.Publika.az xəbər verir ki, artıq ABŞ başda olmaqla Qərb Türkiyə ilə məsələni həll etməyin mümkünlüyündən bəhs edir.
Bu yanaşma Ankaranın veto hüququndan istifadə etməməsi üçün irəli sürdüyü şərtlərin qəbul ediləcəyi, yaxud böyük ölçüdə razılaşdırılacağı gözləntisini də artırır.
Türkiyə xarici işlər naziri Mövlud Çavuşoğlu dünən amerikalı həmkarı Entoni Blinkenlə görüşdü. Çavuşoğlunun açıqlaması görüşün Ankara üçün müsbət keçdiyini göstərir. Görüşlə bağlı ikitərəfli açıqlama da bu yöndədir.
Ankaranın İsveç və Finlandiyanın PKK və PYD/YPG-ni terror təşkilatı elan etməsi, onlara dəstəyi dayandırması, Türkiyəyə qarşı silah embarqosunun ləğvi, F-35 proqramına yenidən daxil edilməsi, F-16 təyyarələrinin yeni alış paketinin təsdiqi, S-400-lə bağlı sanksiyaların qaldırılması şərtlərinin qəbul edilməsi ehtimalı yüksəkdir. Rusiya ilə qarşıdrma və geosiyasi şərtlər, xüsusilə Avropada strateji planlar ABŞ-ı buna məcbur edir.
Mütəxəssislər Finlandiya-İsveç ikilisi üzərindən yaranmış yeni vəziyyəti 1945-ci il şərtlərinin dəyişməsi, keçmiş sistemdə çatların yaranması kimi dəyərləndirir və hesab edirlər ki, Türkiyənin təklifləri NATO üçün yeni formata keçidinə zəmin yaradır.
Beynəlxalq münasibətlər üzrə türkiyəli mütəxəssis İrfan Kaya Ülger bildirir ki, NATO keçmiş sistemlə davam edə bilməyəcək
: “İttifaq yeni strateji konsepsiya hazırlamağa məcburdur”.Ülger hesab edir ki, İsveç və Finlandiyanın terrorçulara dəstəyinə qarşı çıxan Türkiyə əslində mesajı PYD/YPG-ni legitimləşdirməyə çalışan ABŞ-a ünvanlayır:
“Türkiyə “NATO çətiri altında terrora hamilik edilə bilməz” deyir, hətta bu məsələdə yazılı protokolun hazırlanması, əsas anlaşmaya əlavə maddələrin daxil edilməsi üçün təzyiq göstərir. Ən azından bir öhdəlik istəyir. ABŞ Türkiyənin vetosunu keçmək üçün hər şeyə hazır görünür. Patriot, F-16 və F-35-lər də daxil olmaqla genişçaplı güzəştlər mümkündür. Qarşıdakı günlərdə daha maraqlı proseslərin şahidi olacağıq”.Keçmiş səfir Aydın Nurhan isə Türkiyənin İsveç və Finlandiya məsələsində blef etmədiyini vurğulayıb.
“Ankara prosesin sonuna qədər getməkdə qərarlıdır. Bu strateji mövqe digər tərəfdən Rusiya ilə bağları qoparmamaq üçün də önəmlidir. Doğru siyasət yürüdürük və prosesin sonunda qazanan ölkə olacağıq”, - türkiyəli diplomat bildirir.
Diplomat hesab edir ki, Türkiyənin mövqeyi NATO-nun daxilindən format edilməsinə zəmin yaradır.